De dichtende paus
Damasus over Rome en haar heiligen
Paperback NL 2025 1e druk 9789048568703Samenvatting
Damasus (ca. 305-384) was een van de meest actieve Romeinse bisschoppen van het vroege christendom. Hij hield zich naast theologie ook volop bezig met kunst, literatuur en politiek, en hij staat ook wel bekend als de eerste dichtende paus. Een deel van zijn gedichten is nog altijd in Rome te bewonderen, omdat hij ze in kalligrafisch schrift in steen liet graveren. Zijn poëzie had als doel om martelaarsgraven in kerken, catacomben en op begraafplaatsen te verfraaien en aantrekkelijk te maken voor pelgrimage of religieus toerisme. Daarnaast moesten zijn gedichten zijn eigen positie verstevigen in een hopeloos verdeelde gemeenschap van Romeinse christenen.
'De dichtende paus' brengt de overgeleverde epigrammen van Damasus voor het eerst in het Nederlands – in metrische vertaling – samen en biedt inzicht in de historische en culturele context waarin deze tot stand kwamen. Voor de liefhebber van het Latijn zijn Damasus’ gedichten ook in proza-versie opgenomen, om lezing in het origineel te vergemakkelijken. Zo komt de pauselijke poëzie weer tot leven en vormt Damasus’ poëzie een literaire gids naar het vroegchristelijke Rome van de vierde eeuw.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Inleiding 9
Damasus van Rome: controversieel en kunstzinnig 10
De vierde eeuw: een christelijk rijk in wording 11
De valse start van Damasus’ pontificaat 12
Aanhoudende onrust 14
Damasus’ verzen in de literaire traditie 15
Damasus en de christelijke epigrafie 16
Overal heiligen: Damasus als impresario van de heiligencultus 18
Waardering en navolging van Damasus’ verzen 20
Bij deze editie 24
Het Rome van Damasus (kaart) 25
De epigrammen van Damasus (tekst, vertaling en commentaar) 27
Epigrafische poëzie
➤ romeinse catacomben
Ad duas lauros (Via Labicana) 28
Agnes (Via Nomentana) 36
Basilla (bekend als ‘oude Via Salaria’) 40
Callixtus (Via Appia) 44
Commodilla (Via delle sette chiese) 62
Domitilla (Via delle sette chiese) 66
inhoud
Opmaak.PausDamasus.06.indd Opmaak.PausDamasus.06.indd 55 24-04-2025 24-04-2025 09:45 09:45
Generosa (Via delle Catacombe di Generosa) 70
Hippolytus (Via Tiburtina) 72
Jordaniërs (Via Salaria) 76
Marcus, Marcellianus en Damasus (Via Ardeatina) 80
Pontianus (Via Portuense) 90
Praetextatus (Via Appia) 92
Priscilla (Via Salaria) 98
Thrason (Via Salaria) 102
➤ romeinse kerken
Santi Crisante e Daria (Via Salaria) 104
San Lorenzo in Damaso (Piazza della Cancelleria) 108
San Lorenzo fuori le Mura (Via Tiburtina) 114
San Saturnino (Via Salaria) 116
San Sebastiano fuori le Mura (Via Appia) 120
San Silvestro (Via Salaria) 128
San Valentino (Via Flaminia) 132
Sint-Pieter (Vaticaan) 134
➤ overige locaties
Via Ardeatina 142
➤ herkomst onbekend 144
➤ buiten rome
Nola (Cimitile) 156
Portus (Porto) 160
Niet-epigrafische poëzie 162
De epigrammen van Damasus als leestekst 170
Verantwoording van de vertaling 184
Verantwoording en registers 185
Bronverantwoording en verder lezen 186
Illustratieverantwoording 194
Register van Damasus’ epigrammen 196
Register van zaken, plaatsen en personen 198
Vaak samen gekocht
Anderen die dit kochten, kochten ook
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan